بیماری تب برفکی (Foot-and-Mouth Disease – FMD)
تب برفکی یکی از مسری‌ترین بیماری‌های ویروسی دام‌های نشخوارکننده است که به سرعت در گله‌ها منتشر می‌شود. این بیماری باعث ایجاد تاول و زخم در دهان، لثه، زبان و سم‌ها می‌شود و کاهش تولید شیر و گوشت را به همراه دارد. تب برفکی می‌تواند رشد دام را کاهش دهد و خسارات اقتصادی قابل توجهی وارد کند. این بیماری در کشورهای با تراکم بالای دام مشکل بزرگی برای صنعت دامپروری ایجاد می‌کند. مدیریت ضعیف و عدم واکسیناسیون می‌تواند منجر به اپیدمی‌های شدید شود. بیماری عمدتاً در گاو، گاومیش، بز و گوسفند رخ می‌دهد. انتقال بیماری از طریق تماس مستقیم حیوانات، محصولات آلوده و وسایل دامداری صورت می‌گیرد. کنترل بیماری نیازمند رعایت بهداشت، قرنطینه و واکسیناسیون منظم است. این بیماری تحت نظر سازمان جهانی بهداشت حیوانات (OIE) قرار دارد و جزو بیماری‌های محدودکننده تجارت دام است.
تاریخچه بیماری:
گزارش‌های اولیه تب برفکی به قرن ۱۹ در اروپا بازمی‌گردد و سپس در آسیا و آفریقا شیوع یافت. اپیدمی‌های بزرگ در قرن ۲۰ و ۲۱ خسارات اقتصادی قابل توجهی داشته است.
علائم بیماری:
تاول در دهان و پاها، ترشح بزاق زیاد، لنگش، کاهش اشتها، کاهش تولید شیر، تب ناگهانی
حیوان هدف:
گاو، گاومیش، بز، گوسفند
عامل بیماری‌زا:
ویروسی – ویروس FMDV، خانواده Picornaviridae، جنس Aphthovirus
دستگاه درگیر:
دهان، سم، گاهی سیستم عمومی و عصبی